سرویس جهان مشرق- هلند کشوری است کوچک از قلمروهای پادشاهی هلند در شمال غربی اروپا با 17 میلیون جمعیت که بیشترشان مسیحی پروتستان هستند. مسلمانان نیز 5 درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند که دین دوم مردم هلند محسوب میشود. در هلند 17 میلیون نفری، تعداد زندانیان 1.05 نفر برای هر 1000 نفر است و این آمار در آمریکا به ازای هر 1000 نفر، 7.02 نفر است که بالاترین آمار زندانیان در جهان به شمار میرود. آمار کل زندانیان هلند نیز تقریباً 17000 نفر است. وضعیت این کشور به گونهایست که حتی از نروژ زندانی وارد میکند. اما بر خلاف این آمار که به گونهای فریب دهنده میتواند حاکی از کاهش جرائم در این کشور باشد، هلند همچنان از نظر مجموع جرائم در رتبه 13 جهان و از نظر قربانیان جرائم در رتبه 4 جهان قرار دارد. در این گزارش به دلایل کاهش نرخ زندانی در این کشور میپردازیم.
الف) تغییر در سیاستها و قوانین قضایی هلند
در دهههای اخیر برخی از سیاستها از سوی مسئولان هلندی اتخاذ شده که بهواسطه آنها بسیاری از جرائم اساساً تعریف خود را ازدستدادهاند و لذا دیگر جرمی وجود نخواهد داشت که مجرمی به دلیل ارتکاب به آن محکوم شود. برخی از مهمترین این تغییرات عبارتاند از:
قانونی شدن فحشا
فحشا در هلند قانونی است. بنابراین، روسپیها که باید حداقل 18 سال داشته باشند در این کشور از حقوق قانونی وزارت کار برخوردارند و برای درآمد خود مالیات میدهند. بااینحال، آمارها از وضعیت نامطلوب امنیت جنسی در این کشور خبر میدهد که در زیر به برخی از آنها اشارهشده است:
رتبه 25 نرخ تجاوز در جهان
رتبه 17 جرایم خشن تجاوز در جهان
رتبه 9 قربانیان تجاوز در جهان
تنها بنا بر گزارشهای منتشرشده در سال 2001، تعداد کودکان روسپی از 4000 مورد به 15000 (بیش از 3.5 برابر) مورد در طول 5 سال افزایش یافته بود.
قانونی بودن ازدواج همجنسگرایان
در سال 2001، هلند به عنوان اولین کشور در جهان ازدواج همجنسگرایان را به صورت قانون مصوب کرد. بنا بر آمار ثبت شده، در سال 2015 تعداد ازدواج همجنسگرایان اناث 765 و تعداد ازدواج همجنسگرایان ذکور، 644 مورد بوده است.
قانونی بودن برخی مواد مخدر
کشور هلند از نظر مصرف مواد مخدر در طول عمر برای هر نفر در رتبه هشتم جهان قرار دارد. تولیدکننده عمده مواد مخدر صنعتی از جمله اکستازی، محل کشت گیاهان مخدر برای تهیه ماری جوانا و حشیش، دروازه مهم اروپا برای واردات کوکائین، هروئین و حشیش، منبع عمده اکستازی ایالات متحده، یکی از مراکز پولهای کثیف دنیا و مصرف کننده قابل توجه اکستازی برخی از عناوینی است که هلندیها به خود اختصاص دادهاند. در اروپا، کشور هلند و بهویژه پایتخت آن شهر آمستردام یکی از مقاصد اصلی گردشگران مواد مخدر است که در آن نگرشی آزاد نسبت به استفاده و خرید و فروش حشیش وجود دارد. عامل رونق این پدیده منفی در گردشگری جهان قوانین متفاوتی است که در رابطه با استفاده از مواد مخدر نسبت به سراسر جهان وجود دارد. هر چند دولت هلند در ماه می سال 2011 اعلام کرد که از ورود گردشگران به کافههای عرضهکننده مواد مخدر در استانهای جنوبی جلوگیری خواهد کرد و به تدریج این قانون را در سراسر کشور اجرایی میکند، اما این طرح هیچگاه به یک قانون تبدیل نشد و گردشگران تا به امروز بهصورت آزادانه به کافههای مواد مخدر در سراسر هلند مراجعه میکنند.
سیاست کاهش محکومیت زندان
به گفته آرد وندر استور (Ard van der Steur)، وزیر دادگستری هلند قضات هلندی محکومیت زندان کمتری را در نظر میگیرند که این خود به معنی کاهش مدت حبس خواهد بود. تنها یک نفر از هر 5 نفر زندانی در هلند، محکومیت بیش از یک سال دارد.
ب) بی اطلاعی از غالب جرائم و نادیدهانگاری پلیس
یک گزارش محرمانه پلیس و دادستانی هلند (که به وسیله رسانهها افشا شده است) بیان میکند که آمار رسمی، حجم واقعی جرائم در این کشور را منعکس نمیکند. در این گزارش آمده است که مقامات پلیس و وزارت دادگستری از متحمل شدن «زیان هنگفت» از سوی عناصر مجرم هراس دارند.
این گزارش همچنین به این مسئله اشاره میکند که بسیاری از جرائم به دلیل فقدان ظرفیت پلیس و کاهش تعداد مردمی که مایل به گزارش دادن جرم هستند ثبت نمیشوند. مشکل ظرفیت بسیار جدی است، بهنحویکه شهروندان در حال از دست دادن باور خود به اجرای عدالتاند و مجرمان نیز با مصونیت به کار خود ادامه میدهند. آمارهای منتشر شده اخیر از سوی دفتر ملی آمار هلند نشان میدهد که شمار جرائم ثبتشده در طول 9 سال گذشته، 25 درصد کاهش داشته و اما بر اساس گزارش فاش شده حاکی از آن است که سالانه حدود 3.5 میلیون جرم ثبت نمیشود. نظرسنجی سال 2015 از میان 65000 نفر از مردم نشان داد که 18 درصد از پاسخدهندگان، قربانی جرم بودهاند و این اتفاق در برخی موارد بیش از یک بار رخداده است. لذا با احتساب این رقم، مجموع حقیقی جرم و جنایت به 4.5 میلیون خواهد رسید.
حدود 57 درصد جرائم گزارششده و 70 درصد گزارشهای اینترنتی نیز به دلیل کمبود سرنخ پیگیری نمیشوند. گزارش مذکور این نکته را یادآور شده است که اختلاف بین جرائم به وقوع پیوسته و گزارششده شاید به این دلیل است که مردم برخی جرائم را اجتنابناپذیر میدانند. تمایل به گزارش جرم در 10 سال اخیر، 23 درصد افت داشته و این حقیقت که بسیاری از جرائم گزارششده موردبررسی قرار نمیگیرند در این تمایل اثرگذار است.
در ادامه به برخی از نشانههای حاکی از جرم که در رسانهها کمتر بدان پرداخته میشود اشاره میکنیم:
مافیای هلندی
هرچند ۲ دهه پژوهش پروژه اُ. سی.پی (OCP) بیان میکند در هلند سازمان «مافیا گونه» مانند آنچه در ایتالیا و آمریکا شناساییشده وجود ندارد، اما گنگهای متفاوتی از گروههای مجرمانه هلندی در قاچاق بینالمللی مواد مخدر، قاچاق انسان و مهاجران غیرقانونی، سلاح گرم، وسایل نقلیه سرقتی، پولشویی و فرار از پرداخت مالیات بر ارزشافزوده فعالیت دارند. درصد بالایی از جرائم سازمانیافته در هلند (68 درصد طبق یکی از برآوردها) توسط گروههای مجرم سازمانیافته داخلی به وقوع میپیوندد اما طیف وسیعی از گروههای مشابه خارجی هم از دستهجات مواد مخدر آمریکای جنوبی تا قاچاقچیان آفریقای شمالی و گروههای آسیایی نیز در این کشور حضور دارند. بزرگترین بازارهای غیرقانونی بر اساس برآوردها در هلند مربوط به کلاهبرداری (سرقت محموله، کلاهبرداری مالی، فرار مالیاتی و تقلب در تامین اجتماعی) باارزش تقریبی 12.7 میلیارد دلار و معامله کالاهای تقلبی به ارزش 2.1 میلیارد دلار میباشد. فرانچسکو فورجیونه (Francesco Forgione)، رییس سابق کمیته پارلمانی ضدمافیای رم معتقد است که هلند پاتوق جنایتکاران و همچنین نقطه وصل کوکائین اروپای غربی و اروپای مرکزی برای پولشویی است.
دلایل محبوبیت این کشور نزد مافیا نیز مشخص است: هلند کشوری باز است و سیاستهای آزادی در بخش مواد مخدر دارد و مقامات پلیس و قضایی آن نیز به راحتی از کنار مسائل عبور میکنند.
با توجه به ملیت مهاجران این کشور، گروههای مجرم سازمانیافته قدرتمند ترکیهای، مافیای ایتالیایی، گروههای چینی، یوگسلاو (شامل ساکنان بوسنی و هرزگوین، بلغارستان، کرواسی، مونتهنگرو، صربستان و ...)، روسی و آلبانیایی در این کشور حضور دارند. دستههای تبهکار مانند تردیاسهای چینی، اندرنگهتای (Ndrangheta) ایتالیایی، مافیای ترکی، صربی، آلبانیایی، روسی و دیگران، از دستههای اصیل هلندی نیستند اما بخش فعالی از دنیای جنایت آن به شمار میروند. در مقابل، گروههای سورینامی، آنتیلی، مراکشی و آمبونیها را جزو دستههای مجرم اصیل هلندی به شمار میآورند؛ چراکه این گروهها در این کشور شکلگرفته و پایهگذاری شدهاند درحالیکه گروههای دیگر در کشور خود به وجود آمدهاند.
وجود 1200 دسته اوباش در هلند
حدود 300 دسته از 1200 دسته اوباش در هلند به شدت خشن هستند و یا اینکه در معرض تبدیلشدن به دسته خشن قرار دارند. 19 درصد این گروهها با دهها عضو خود که غالباً پسر هستند بهطور جدی دردسرسازند و 6 درصد آنها بهسادگی مرتکب جرم -با تمام آزادی اعمالی که این کشور نسبت به دیگر کشورها دارد- میشوند. سهچهارم باقیمانده از دسته اوباش هم که جزء دستههای خشن محسوب نمیشوند جزء دستههای آزاردهندهاند. این دستههای خشن که بسیاری از آنها در کسب و کارهای غیرقانونی فعال هستند تسویه حسابهای خونینی نیز با یکدیگر دارند. تنها در یک مورد از این درگیریها 16 نفر در هلند، بلژیک و اسپانیا به دلیل مرتبط بودن با بخشی از محموله دزدیده شده کوکائین به ارزش 14 میلیون یورو در ماه مارس سال 2012 که به دستهای هلندی موسوم به «لاکپشتها» تعلق داشت کشتهشدهاند. در ادامه چند نفر از معروفترین گانگسترهای هلندی را که در دوره معاصر در جراید شهرت یافته بودند را به صورت اجمالی معرفی میکنیم.
کلاس بروینشما (Klaas Bruinsma)
این فرد عامل قاچاق حشیش از پاکستان است. نام مستعار او «جناب کشیش» (De Dominee) است؛ چون عادت او پوشیدن لباس سیاه و سخنرانی برای دیگران بود. او در 1991 توسط مارتین هوگلند (Martin Hoogland)، افسر سابق پلیس و عضو گروه مجرم سازمانیافته کشته شد.
ویلم هولیدر (Willem Holleeder)
او یکی از مظنونان آدمربایی رئیس کارخانه هینکن در سال 1983 است که به خاطر آن به 11 سال حبس محکوم شد. به دلیل بینی بزرگ او، نام مستعارش «بینی» بود. در اوایل دهه اول قرن بیست و یکم میلادی، او از بسیاری ازجمله معاون فروش املاک خود اخاذی کرد. در سال، 2007 به دلیل این اخاذیها به 9 سال حبس محکوم و در سال 2012 نیز آزاد میشود. وی تا سال 2015، مجدداً چندین بار دستگیر و آزادشده است.
کور ون هوت (Cor van Hout)
این فرد مبدع و فرد پشت پرده آدمربایی فردی هینکن (Freddy Heineken) بود. او پس از گذران محکومیت خود در زندان، با برادرخوانده خود ویلم هولیدر به دنیای تبهکاری بازگشت. پس از ترورهای ناموفق او در سالهای 1996 و 2000، سرانجام در سال 2003 ترور شد.
جان میرمت (John Mieremet) و سم کلیپر (Sam Klepper)
یک گروه دونفره موفق در دنیای جنایت بودند. آنها عمدتاً در تجارت حشیش و سرقت دست داشتند. در سال 2005، میرمت در تایلند کشته شد.
«بخشهای مسئلهدار» در هلند
مسئولان هلندی به شهروندان خود توصیه کردهاند به برخی مناطق مشخصشده پای نگذارند. نام این مناطق «بخشهای مسئلهدار» (problem districts) است. در این مناطق معمولاً نرخ بیکاری، جرم و آزار بسیار بالاست. در سال 2009، هلند 20 منطقه ورود ممنوع داشت که این رقم در سال 2017 به 40 منطقه رسیده است.
سرقت روزانه 311 دوچرخه در پایتخت دوچرخهسواری جهان
در سال 2014، در مجموع گزارش سرقت 113779 دوچرخه به پلیس هلند داده شده که 4000 مورد بیشتر از سال قبل بیشتر بوده است. در آمستردام پایتخت هلند ۴۰۰ کیلومتر خطوط دوچرخهسواری وجود دارد و نیز 40 درصد راههای رفتوآمد به دوچرخه اختصاص داده شدهاست.
ج) پیری جمعیت/ جامعهای که مهاجرین را به فساد میکشد
پیری جمعیت عامل کاهش تعداد برخی از جرمها است چرا که افراد مسن محافظه کار هستند و کمتر دست به اعمال مجرمانه میزنند. پیری جمعیت هلند با افزایش مهاجرپذیری همراه است و از آنجا که بسیاری از جوانان مهاجر به دلیل تبعیضات نژادی علیرغم توانمندی فاقد فرصتهای مناسب کاری هستند جذب بازار پردرآمد جرائم سازمان یافته در این کشور میشوند. آمارها نشان میدهد اکثر مجرمان مهاجرین نسل دومی هستند که در هلند متولد شدهاند. هلند در سال 2016، سریعترین کشور ازنظر رشد جمعیت مهاجر خارجی بوده که بیشترین مهاجران به ترتیب از کشورهای سوریه، لهستان و مراکش بودهاند. همچنین بنابر آمارها بیش از 62 درصد زندانیان در این کشور را مهاجران غربی و غیر غربی تشکیل میدهند.
د) تغییر محیط جرایم سازمانیافته
کارشناسان بر این باورند که نسل جدید باندهای خلافکار بیشتر تمایل به فعالیت در فضای مجازی دارند و لذا از نرخ فعالیتهای مجرمانه در فضای عمومی توسط آنان به شدت کاسته میشود. لیکن این به معنای قانونی عمل کردن آنها در فضای مجازی نیست. بدین معنی که عرصه فعالیت مجرمانه از فضای واقعی به محیط مجازی کشیده شده است و بهطورکلی نیز، نظام قانونی پیگرد مجازی ضعیفتر از نظام قانونی پیگرد در محیط واقعی است. درواقع، بسیاری از جرائم در فضای مجازی انجام میشود ولی پلیس هلند از بسیاری از این جرائم اطلاعی ندارد (هلند پایینترین نرخ یافتن جرم را در اروپا دارد) و نیز در صورت اطلاع توانایی لازم برای مقابله با آن را ندارد.
نتیجهگیری
اگرچه بسیاری در جهان هلند را با گلهای زیبایش میشناسند اما این کشور چهرۀ دیگری نیز دارد. هلند پایتخت سازمانهای جنایتکار بینالمللی است به گونهای که همۀ سازمانهای مافیایی با تشکیلات و سبکهای ویژۀ خود در این کشور شعبه دارند. این کشور مرکز تبادلات بینالمللی مواد مخدر بوده و سیستمهای پولشویی جهانی در این کشور با آزادی نسبی فعالیت میکنند، کالاهای سرقتی به راحتی خرید و فروش میشود و قاچاقچیان انسان هلند را معبری مطمئن برای عبور و مرور خود میدانند. از این جهت شاید میبایست نگاه متفاوتی به کاهش حجم زندانیان و مجرمان در این کشور داشت. روند سوال برانگیز جرمزدایی و همچنین انتقال بستر بسیاری از جرمها به فضای مجازی نیز باعث شده است که این کشور با کاهش بسیار زیاد مجرمان روبرو شود.
منابع:
http://www.eupedia.com/netherlands/trivia.shtml
https://web.archive.org/web/20160303221411/http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0104/01/sm.10.html
https://qz.com/644914/the-netherlands-keeps-having-to-close-its-prisons-due-to-lack-of-prisoners/
http://www.nationmaster.com/country-info/compare/Netherlands/United-States/Crime
https://www.iamexpat.nl/expat-info/dutch-expat-news/netherlands-15-years-gay-marriage
http://www.howardleague.org.nz/blog/the-value-of-electronic-monitoring-as-an-alternative-to-prison
https://www.trouw.nl/home/driehonderd-jeugdbendes-gewelddadig~abb05cfc/
http://torchlight.typepad.com/torchlight/2009/02/netherlands-nogo-zones-made-public-.html
https://www.rnw.org/archive/mafia-likes-netherlands
http://themobmuseum.org/blog/organized-crime-in-europe-a-country-by-country-breakdown/
https://www.theguardian.com/world/2016/mar/09/severed-head-amsterdam-cafe-drugs-gang-war-netherlands